Familie de Vries uit Bredevoort

Met een achternaam als de Vries is niet makkelijk uit te zoeken als je stamboomonderzoek doet. Voer de naam de Vries in op wiewaswie en je krijgt 632.203 resultaten.
Toch wou ik graag de stamboom van mijn oma de Vries uitzoeken. De familie van mijn oma kwam uit Bredevoort en dat maakte het zoeken stukken makkelijker, want Bredevoort is niet zo groot en alle de Vriesen in Bredevoort zijn verwant.

Panorama Bredevoort

In 1832 kwam de toen 32-jarige blauwverver Gerard Joseph de Vries naar Bredevoort. Hij was net getrouwd met de 29-jarige weduwe Johanna Betting.
Johanna Betting trouwde in 1827 met Heinrich Wilhelm Steinbicker en na negen maanden werd zoon Johannes Hendrikus Steinbicker geboren. Helaas overleed vader Steinbicker voor zijn zoon's tweede verjaardag.
Johanna Betting trouwde voor de tweede keer met Gerard Joseph de Vries in de St. Michael kerk in het Duitse Süderwick en het nieuwe gezin verhuisde naar Bredevoort, de geboorteplaats van Johanna.

Süderwick-Dinxperloo

Johanna en Gerard kregen in de jaren daarna samen drie dochters en toen het gezin naar Lichtenvoorde verhuisde kwam daar nog een zoon bij. Het gezin verhuisde weer van Lichtenvoorde naar Bredevoort. 
Die enige zoon die Johanna en Gerard Joseph kregen was Johannes Bernardus de Vries.
Vader Gerard Joseph overleed op 47 jarige leeftijd, toen Johannes nog maar vijf jaar oud was. En Johanna moest het alleen zien te redden met vijf kinderen.

Johannes trouwde pas na het overlijden van zijn moeder. Hij was al 38 toen hij in 1880 in Lichtenvoorde trouwde met de 17 jaar jongere, in Lichtenvoorde geboren, Johanna Elschot.
Halfbroer Johannes Hendrikus Steinbicker, die ongehuwd en kinderloos bleef, was een van zijn getuigen.

Ruim een jaar na hun huwelijk werd in Bredevoort hun oudste zoon geboren, die dezelfde naam als zijn vader kreeg; Johannes Bernardus, maar Johan werd genoemd. Zoon Bernard Hendrikus volgde als snel.
In Lichtenvoorde werd daarna hun eerste dochter geboren, Johanna Berendina, roepnaam Anna. In 1886 kwam dochter Aleida Willemina ter wereld, maar ze stierf al na zeventien dagen.
Zoon Anthonij werd in 1887 ook nog geboren in Lichtenvoorde.
Dochter Maria Karina moest in 1890 door de ooievaar ineens naar Ammeloe (Dld) gebracht worden. Zoon Heinrich Josef kwam in 1892 in Vreden (Dld) het gezin uitbreiden. Dochter Angela kwam in 1896 in Epe (Dld) ter wereld. En met de geboorte van mijn overgrootvader Herman Jozef in 1899 in Gronau (Dld) was het gezin compleet.
Vier kinderen in vier verschillende steden geboren, het werk zal in die tijd aan al die woonplaatsen te zien, niet voor het oprapen hebben gelegen. Vader Johannes Bernardus was inmiddels al zevenvijftig en moeder Johanna veertig jaar.
Het gezin vertrok, achter kinderen in totaal, naar Bredevoort waar vader, die bakker was, een bakkerij opende aan de Landstraat nr. 20.

Johannes en Johanna aan de Landstraat nr 20, met jongste zoons Heinrich en Herman.
Meisjes onbekend.

De kinderen werden groter, trouwden en kregen zelf kinderen. Oudste zoon Johan werd tramchef in Bredevoort, zoon Anthonij werd kolenboer, zoon Heinrich begon een kruidenierszaak.

Kolenboer Antoon de Vries

Waarschijnlijk ter ere van hun 40e trouwdag werd er een familieportret geschoten van het hele gezin. Alle mannen keurig in het pak. Jasje, dasje, zakhorloge. De dames allemaal in hoog gesloten jurken, broche opgespeld, haar opgestoken. Vader Johannes zit er parmantig bij met zijn lange pijp, moeder Johanna als goed gelovige katholieke met een kruisje om haar hals, en een boeketje in haar hand. De langste man op de foto is mijn overgrootvader, Herman, op dat moment 21 jaar jong.

Vader Johannes overleed in 1926 op 84 jarige leeftijd. Hij heeft niet mee mogen maken hoe 10 jaar later zijn kleinzoon Jan werd ingewijd als priester en hoe hij in 1936 zijn eerste Heilige mis in Bredevoort zou opdragen. 

Een priester in de familie was een grote eer voor de familie. Iedereen leefde mee en het hele dorp liep dan ook uit om de jonge priester te verwelkomen.

Er hingen spandoeken, de straten waren versierd, er stonden paarden met Ruiters. Witte bruidjes liepen met vlaggetjes te zwaaien, de Harmonie maakte muziek. 

feestelijk onthaal van de priester.

Er was een comitee van ontvangst en honderden belangstellenden kwamen op het gebeuren af. 

Tijdens die eerste mis op zondag 21 juli zaten zijn trotse familieleden op de eerste rij.

eerste Heilige mis van priester Jan

Na de mis gingen ze in processie naar de pastorie tuin waar er door de Harmonie een concert werd gegeven en aansluitend was er een receptie en een tentoonstelling van de nijvere missie-naaikring. 

Pater Jan met zijn moeder Aleida Wensink links en vader Johannes Bernardus rechts.
Links naast Aleida staat oma Johanna Elschot.

Bij deze feestelijke gebeurtenis kwamen broers en zussen, ooms en tante's, neefjes en nichtjes bij elkaar en dat moest natuurlijk vast gelegd worden. Johanna Elschot als trotse grootmoeder vlak naast de jonge priester. De wat kleinere familie Wensink en de lange ooms van de familie de Vries. Mijn overgrootvader steekt met kop en schouders boven de rest van de familie uit en moest dus achteraan staan. 

Jan wilde al van jongs af aan missionaris worden en een maand na zijn eerste mis in Bredevoort, vertrok pater Jan de Vries, 25 jaar oud, naar de missie in Congo, waar hij achtentwintig jaar later, in 1964 vermoord zou worden. Een straat in Bredevoort is naar hem vernoemd. 

Pater Jan de Vries met zijn vader Johannes Bernardus de Vries en moeder Aleida Wensink. 

Pater Jan met zijn ouders, oma en zus.

Moeder Johanna Elschot overleed in 1940 in Bredevoort op 81 jarige leeftijd. Alle kinderen bleven in Bredevoort of omgeving alleen mijn overgrootvader Herman Jozef vertrok met zijn vrouw en kinderen naar Enschede waar hij de kost verdiende als timmerman en als "strieker".

Maar waar de familie de Vries nou eigenlijk vandaan kwam voordat ze naar Bredevoort kwamen heeft mij en enkele andere familieleden lang bezig gehouden. Volgens het overlijden van Gerard Joseph de Vries in 1847 was hij geboren in Bocholt, Duitsland. Jarenlang hebben we gezocht naar zijn doop, maar het enige dat ik kon vinden is dat hij in 1826 vanuit Schuttenstein onder Bocholt naar het tweelingdorp Süderwick-Dinxperloo kwam om als knecht te werken.

Dat de doop, trouw en begraafboeken in Duitland amper gedigitaliseerd en openbaar zijn maakte de zoektocht bijna onmogelijk. Achternicht Marja had al in de archieven in Duitsland zitten speuren maar ook zonder resultaat.

Tot ik vorige week ineens op een site terecht kwam, hoe weet ik niet eens meer, waar de DTB boeken van de St. Georg kerk in Bocholt opstonden. 

En ik had geluk want met een vermoedelijke geboortedatum vond ik ineens de doop van Gerard Joseph de Vries waar we zo lang naar hadden gezocht, met de naam van zijn ouders. 

Vol van enthousiasme probeerde ik het emailadres van achternicht Marja te zoeken, maar dat kon ik natuurlijk niet meer weer vinden. We zijn samen al zo lang aan het zoeken geweest en dit had ik graag samen met haar willen doen, maar ik kon het niet vinden en uiteindelijk kon ik toch niet langer wachten en ben ik toch alleen verder gaan spitten in de boeken.

Doop Gerard Joseph de Vries. 

Ik vond de doop van de oudere broer van Gerard Joseph en het huwelijk van zijn ouders, die slechts vijf maanden voor die geboorte waren getrouwd. De doopgetuigen waren Johannes Wilhelm de Vries en Anna Catharina Klinkers. Vermoedelijk de ouders of een broer of zus van de kersverse ouders. Dit leken me genoeg aanwijzingen om meer familie te kunnen zoeken.

Huwelijk Johannes de Vries en Joanna Klinkers

Doop van broer Johannes Wilhelm de Vries

Vervolgens heb ik het hele doopboek van 1654 tot 1809 doorgespit naar de achternaam Defries, De Vries, Vriese en Fries, maar helaas zonder resultaat.

Met het begraafboek heb ik hetzelfde gedaan en daar vond ik maar eenmaal de naam de Vries, het overlijden van Gerhard Johann de Vries in 1815. 

Gerard Johann de Vries, woonachtig in Herzebocholt, 54 jaar oud. Helaas is het me niet gelukt de doodsoorzaak te ontcijferen. Mogelijk staat er brust... maar verder dan dat kom ik niet. 

Ik blijf het bijzonder vinden dat in Duitsland de doodsoorzaak vermeld wordt, in Nederland is dat namelijk niet het geval.  

In 1820 sterft zijn vrouw Johanna Klinkers op 63 jarige leeftijd. Dat betekend dat ze een jaar of vier ouder was dan haar man. Ook zij woonde in Herzebocholt bij haar overlijden en ook deze doodsoorzaak is voor mij niet te ontcijferen. 

Inmiddels was het toch gelukt achternicht Marja op te sporen en zo stond ik voor een eerste ontmoeting bij haar op de stoep met mijn nieuwste bevindingen. In al ons enthousiasme werd een kopje koffie een bezoek van bijna vier uur. Ondanks haar perfecte beheersing van de Duitse taal kon zij ook niets van de doodsoorzaken maken. Maar dat maakte onze enthousiasme er niet minder om. 

Johanna Klinkers trouwde naar schatting pas op 39 jarige leeftijd, zou dit dan wel haar eerste huwelijk zijn? Ik vraag het me af, maar hoe ik ook zoek, in Bocholt lijk ik maar niets te kunnen vinden. Ook de getuigen van hun huwelijk, Johannes Wilhelm de Vries en Anna Catharina Klinkers Dressen kan ik niet terug vinden. De naam Johannes Wilhelmus Frieslander kwam ik tegen, leek me ook een goede mogelijkheid, maar ook dit leidde tot niets.

Dat vind ik zo enorm frustrerend, uren en dagen heb ik zitten al zitten zoeken, maar allemaal zonder resultaat. Maar waar ik dan toch verder moet zoeken? Toch in Nederland? 

Geen idee... Maar ik geef niet op, want het blijkt maar weer dat iets onvindbaars soms ineens toch te vinden is!