Ma Flodder

In mijn post die ik schreef over mijn moederreeks, benoemde ik al dat er eens heuse ma Flodder een van mijn voormoeders is. Een achternaam die natuurlijk meteen de associatie opwekt met de beroemde asociale familie van de tv serie Flodder. 

Het wekte mijn nieuwsgierigheid. Waar komt deze achternaam vandaan? 

De mij meest voor de hand liggende verklaring is dat Femmigje oorspronkelijk uit de omgeving van Flodder komt. Flodder is een waterloop in het Natuurgebied de Weerribben. Het ligt in Noord-Overijssel, hetzelfde gebied als de nu onderwater verdwenen plaats Beulake waar Femmigje in 1758 trouwt met Geert Jacobs (Pijlman). 

De Flodder vindt je nu nog bij de Vlodderbrug in Kalenberg. Kalenberg is een vaardorp. Een plaats die niet langs een weg, maar langs een waterloop ontsloten is. Mogelijk lag er in de buurt van de huidige Vlodderbrug een nederzetting waar Femmigje gewoond kan hebben. Het bekendste vaardorp in Nederland is Giethoorn. Maar ook Belt-Schutloot is een voorbeeld van een vaardorp. En zo zijn er in de omgeving van de Wieden en Weerribben wel meer te vinden. De meeste van die dorpen lagen vroeger nabij een veenmoeras. Hier stonden de vervenershuisjes en huisjes van de rietsnijders, die verder trokken als het veen op was. 

Vervenershuisje bij Vlodderbrug

Overigens is Femmigje de enige met die naam in mijn stamboom. Haar vader is Teunis, maar of hij Flodder als achternaam gebruikte is mij niet bekend. 

Femmigje was weduwe van Derck Gijsberts die de achternaam Slot ook af en toe gebruikte. Ook haar tweede man Geert Jacobs wordt zo nu en dan met de achternaam Pijlman genoemd. 

Hij werd gedoopt als Jakob Jakobs, zoon van Jacob Egberts (of Geerts) en Aaltjen Geerts. In 1748 heet een zoon op deze plaats in de kinderrij Geert. Wat betreft de naam van de vader: Er leefde voor zover bekend geen Jacob Egberts te Beulake, en de naam van de moeder klopt met de moeder in 1748. Bovendien ontbreekt een ander kind Geert, terwijl een Geert te verwachten is op basis van de vernoeming van de grootouders. 

Femmigje en Geerts zoon Jacob maakt het ook bont. Zo wordt hij Jacobus de Vries, Jacobus Geers, Jacobus Smak, Jacob Geerts de Vries of Jacob Geerts Smak genoemd. Je snapt dat uitzoeken hoe de puzzel in elkaar steekt soms een lastige klus is. 

De Flodder is ook een kwelgeest uit de Brabantse folklore. Een wezen dat zich ophoudt in sloten, plassen en langs dijken. Zijn naam dankt de Flodder aan het geluid dat hij voortbrengt wanneer hij uit het water oprijst. Aanwijzingen dat Femmigje uit Brabant komt zijn er niet. 

Een Flodder is ook een kabel die dient om de kor en de boot te besturen als tijdens het vissen een roer niet te gebruiken is. En we kennen allemaal de uitdrukkingen "een losse flodder" of een flodderig kledingstuk als aanduiding voor iets dat wijd en loszit.

Googelend op de betekenis van Flodder kwam ik ook uit op de site van Tresoar. Ook zij zochten de herkomst van de naam Flodder uit. En we kwamen tot dezelfde conclusie dat Flodder een toponiem is afkomstig van de Flodder in de Weerribben-Wieden. Het stuk vind je hier. De Vlodderbrug ligt zo'n 15 kilometer van het voormalige dorp Beulake. De meest voor de hand liggende verklaring en waarschijnlijk de geboorteplaats van Femmigje. 

Wil je wandelen in het prachtige natuurgebied de Weerribben en het gebied zien waar Femmigje mogelijk is opgegroeid? De Vlodderbrug vind je hier.